C++ programlama dilinde operatörler, değişkenler ve değerler üzerinde işlemler yapmak için kullanılan özel sembollerdir. Operatörler, matematiksel hesaplamalardan mantıksal kontroller yapmaya kadar birçok işlemi kolayca gerçekleştirmenizi sağlar. Bu yazıda, C++ operatörlerini ve bunların nasıl kullanıldığını detaylı bir şekilde öğreneceksiniz.
Operatör Çeşitleri
C++ dilinde operatörler şu başlıklar altında incelenebilir:
1. Aritmetik Operatörler
Matematiksel işlemler yapmak için kullanılır.
Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
---|---|---|---|
+ | Toplama | 5 + 3 | 8 |
- | Çıkarma | 5 - 3 | 2 |
* | Çarpma | 5 * 3 | 15 |
/ | Bölme | 6 / 3 | 2 |
% | Mod (kalan) | 5 % 3 | 2 |
Örnek:
#include <iostream>
using namespace std;
int main() {
int a = 10, b = 3;
cout << "Toplama: " << (a + b) << endl;
cout << "Çıkarma: " << (a - b) << endl;
cout << "Çarpma: " << (a * b) << endl;
cout << "Bölme: " << (a / b) << endl;
cout << "Mod: " << (a % b) << endl;
return 0;
}
Çıktı:
Toplama: 13
Çıkarma: 7
Çarpma: 30
Bölme: 3
Mod: 1
2. İlişkisel (Karşılaştırma) Operatörler
İki değeri karşılaştırarak doğru (true) veya yanlış (false) sonuç döndürür.
Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
---|---|---|---|
== | Eşit mi? | 5 == 3 | false |
!= | Eşit değil mi? | 5 != 3 | true |
< | Küçük mü? | 5 < 3 | false |
> | Büyük mü? | 5 > 3 | true |
<= | Küçük veya eşit mi? | 5 <= 3 | false |
>= | Büyük veya eşit mi? | 5 >= 3 | true |
Örnek:
int x = 10, y = 5;
cout << "Eşit mi? " << (x == y) << endl;
cout << "Büyük mü? " << (x > y) << endl;
3. Mantıksal Operatörler
Mantıksal işlemleri gerçekleştirir ve genellikle koşul ifadelerinde kullanılır.
Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
---|---|---|---|
&& | Mantıksal VE (AND) | (5 > 3 && 8 > 6) | true |
|| | Mantıksal VEYA (OR) | (3 > 5 || 8 > 6) | true |
! | Mantıksal DEĞİL (NOT) | !(5 > 3) | false |
Örnek:
int a = 10, b = 5;
cout << "AND: " << (a > b && b > 0) << endl; // true
cout << "OR: " << (a > b || b < 0) << endl; // true
cout << "NOT: " << !(a > b) << endl; // false
4. Atama Operatörleri
Değerleri değişkenlere atamak için kullanılır.
Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
---|---|---|---|
= | Atama | x = 5 | x = 5 |
+= | Toplayarak atama | x += 3 | x = 8 |
-= | Çıkararak atama | x -= 2 | x = 6 |
*= | Çarparak atama | x *= 2 | x = 10 |
/= | Bölerek atama | x /= 2 | x = 5 |
%= | Mod alarak atama | x %= 3 | x = 2 |
Örnek:
int x = 10;
x += 5; // x = x + 5
cout << "Sonuç: " << x << endl; // 15
5. Artırma ve Azaltma Operatörleri
Bir değişkenin değerini 1 artırır veya azaltır.
Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
---|---|---|---|
++ | Artırma | x++ | x+1 |
-- | Azaltma | x-- | x-1 |
Örnek:
int x = 5;
cout << "Önce: " << x++ << endl; // 5 (önce yazdırır, sonra artırır)
cout << "Sonra: " << x << endl; // 6
6. Bit Düzeyinde Operatörler
Bit seviyesinde işlemler yapar.
Operatör | Açıklama | Örnek |
---|---|---|
& | VE (AND) | x & y |
` | ` | VEYA (OR) |
^ | Özel VEYA (XOR) | x ^ y |
~ | Ters Çevirme (NOT) | ~x |
<< | Bitleri sola kaydırma | x << 2 |
>> | Bitleri sağa kaydırma | x >> 2 |
7. Üçlü (Ternary) Operatör
Koşula bağlı olarak iki farklı değer döndüren tek satırlık bir yapı sağlar.
Söz Dizimi | Açıklama |
---|---|
koşul ? doğru_değer : yanlış_değer; | Koşula göre değer döndürür |
Örnek:
int a = 10, b = 5;
int büyük = (a > b) ? a : b;
cout << "Büyük olan: " << büyük << endl;
Çıktı:
Büyük olan: 10