JavaScript programlamada fonksiyonlar, tekrar eden kod bloklarını bir araya getirerek yazılım geliştirme sürecini daha düzenli ve verimli hâle getirir. Fonksiyonlar, bir işlemi tanımlayarak daha sonra istediğimiz kadar çağırmamıza olanak tanır. Böylece kod tekrarı azaltılır ve uygulamalar daha modüler hale gelir. JavaScript’te fonksiyonlar function
anahtar kelimesiyle tanımlanır ve parametreler alarak dinamik işlemler gerçekleştirebilir.
Fonksiyonlar, özellikle kullanıcı etkileşimleri, hesaplamalar, API istekleri veya veri işlemleri gibi birçok farklı senaryoda yaygın olarak kullanılır. Ayrıca ES6 ile birlikte gelen arrow function (ok fonksiyonları) gibi modern tanımlama yöntemleri sayesinde daha kısa ve okunabilir kod yazmak mümkündür. JavaScript fonksiyonlarını anlamak, profesyonel düzeyde web geliştirme için temel bir adımdır.
Fonksiyon Nedir?
Fonksiyon, belirli bir işi yapan, gerektiğinde parametre alıp sonuç döndürebilen kod bloklarıdır. Fonksiyonlar programın her yerinden çağrılabilir ve aynı işlemi tekrar tekrar yapabilir.
Fonksiyon Tanımlama
a) Geleneksel (Function Declaration)
function selamVer() {
console.log("Merhaba!");
}
Fonksiyon tanımlandıktan sonra aşağıdaki gibi çağrılır:
selamVer();
b) Parametreli Fonksiyon
Fonksiyonlara dışarıdan veri göndermek için parametre kullanılır:
function toplama(a, b) {
console.log(a + b);
}
toplama(5, 3); // Çıktı: 8
c) Geri Değer Döndüren Fonksiyon (return)
Bazı durumlarda işlem sonucu başka yerde kullanılmak istenir. Bunun için return
kullanılır:
function carpma(a, b) {
return a * b;
}
let sonuc = carpma(4, 5);
console.log(sonuc); // Çıktı: 20
Anonim Fonksiyon (Function Expression)
Fonksiyonlar bir değişkene de atanabilir:
let selamla = function(isim) {
console.log("Merhaba " + isim);
};
selamla("Furkan"); // Çıktı: Merhaba Furkan
Ok (Arrow) Fonksiyonları
ES6 ile gelen arrow function (ok fonksiyonu) daha kısa yazım sağlar:
let kare = (sayi) => {
return sayi * sayi;
};
console.log(kare(5)); // Çıktı: 25
Eğer tek satırsa daha da kısaltılabilir:
let kup = sayi => sayi ** 3;
console.log(kup(3)); // Çıktı: 27
Avantajları:
- Daha kısa yazım
- this bağlamını otomatik korur (özellikle nesne ve sınıflarda önemli)
Fonksiyon Parametreleri ve Varsayılan Değerler
Fonksiyonlara varsayılan parametre değeri verilebilir:
function selam(isim = "Ziyaretçi") {
console.log("Hoşgeldin " + isim);
}
selam(); // Hoşgeldin Ziyaretçi
selam("Ahmet"); // Hoşgeldin Ahmet
Fonksiyonların Önemi
✅ Kod tekrarını önler
✅ Okunabilirliği artırır
✅ Hataları azaltır
✅ Bakımı kolaylaştırır
✅ Yeniden kullanılabilir kod yazmayı sağlar
Gerçek Hayattan Mini Uygulama
Basit bir yaş hesaplama fonksiyonu:
function yasHesapla(dogumYili) {
let simdi = new Date().getFullYear();
return simdi - dogumYili;
}
console.log(yasHesapla(1995)); // Örneğin 2025 yılı için: 30
Fonksiyon Türlerini Ne Zaman Kullanmalı?
Fonksiyon Türü | Ne Zaman Kullanılır? |
---|---|
Function Declaration | Genelde klasik tanımlar için uygundur |
Function Expression | Değişken atamaları ve dinamik fonksiyonlar için |
Arrow Function | Kısa, basit işlemler ve this bağımlılığı olan yapılar için |
Sonuç
JavaScript’te fonksiyonlar, programın temel yapı taşlarından biridir. İster basit bir hesaplama yapın, ister karmaşık web uygulamaları geliştirin; fonksiyonları iyi öğrenmek kodunuzu hem daha profesyonel hem de sürdürülebilir yapacaktır. Fonksiyonları bol bol uygulayarak yazılım becerilerinizi güçlendirebilirsiniz.