C# do-while Döngüsü

C# dilinde do-while döngüsü, bir kod bloğunu en az bir kez çalıştırmak ve ardından belirli bir koşulu kontrol ederek döngüyü tekrarlamak için kullanılır. Bu döngü, koşul kontrolünden önce kodu çalıştırdığı için koşul sağlanmasa bile döngü içindeki kod bir kez çalıştırılır.

1. do-while Döngüsünün Sözdizimi

do
{
    // Çalıştırılacak kodlar
} while (koşul);

• koşul: Boolean bir ifade olmalıdır (true/false).
• do: Döngü bloğunun başlangıcını belirtir.
• while: Koşulun kontrol edildiği kısımdır. Döngü burada sona erer veya tekrar başlar.

2. do-while Döngüsünün Temel Özellikleri

• do-while döngüsü, koşul doğru olsun ya da olmasın en az bir kez çalışır.
• Döngü, koşul false olduğunda sona erer.
• Kullanıcıdan veri alma, doğrulama işlemleri gibi durumlarda oldukça yaygın kullanılır.

3. Basit Bir do-while Döngüsü Örneği

Örnek:

int sayi = 1;

do
{
    Console.WriteLine($"Sayı: {sayi}");
    sayi++;
} while (sayi <= 5);

Çıktı:

Sayı: 1
Sayı: 2
Sayı: 3
Sayı: 4
Sayı: 5

Bu örnekte:

• İlk olarak sayi değeri ekrana yazdırılır.
• Ardından sayi++ ile artırılır ve koşul kontrol edilir.
• Koşul sayi <= 5 yanlış olduğunda döngü sona erer.

4. do-while ve while Döngüsü Arasındaki Fark

5. Kullanıcıdan Veri Alma Örneği

Kullanıcıdan doğru bir giriş alınana kadar döngü çalıştırılır:

Örnek:

string parola;

do
{
    Console.WriteLine("Lütfen parolanızı girin:");
    parola = Console.ReadLine();
} while (parola != "1234");

Console.WriteLine("Parola doğru, giriş başarılı!");

Çıktı:

Lütfen parolanızı girin:
abcd
Lütfen parolanızı girin:
1234
Parola doğru, giriş başarılı!

Bu örnekte:

• Kullanıcı doğru parolayı girene kadar döngü çalışır.
• Yanlış parola girilse bile döngü tekrar eder.

6. do-while Döngüsü ile Menü Yapısı

do-while döngüsü, menü tabanlı uygulamalarda sıklıkla kullanılır.

Örnek:

int secim;

do
{
    Console.WriteLine("1. Toplama");
    Console.WriteLine("2. Çıkarma");
    Console.WriteLine("3. Çıkış");
    Console.Write("Bir seçenek girin: ");
    secim = Convert.ToInt32(Console.ReadLine());

    switch (secim)
    {
        case 1:
            Console.WriteLine("Toplama seçildi.");
            break;
        case 2:
            Console.WriteLine("Çıkarma seçildi.");
            break;
        case 3:
            Console.WriteLine("Çıkış yapılıyor.");
            break;
        default:
            Console.WriteLine("Geçersiz seçim!");
            break;
    }
} while (secim != 3);

Çıktı:

1. Toplama
2. Çıkarma
3. Çıkış
Bir seçenek girin: 1
Toplama seçildi.
1. Toplama
2. Çıkarma
3. Çıkış
Bir seçenek girin: 3
Çıkış yapılıyor.

7. Sonsuz Döngü ve break Kullanımı

Koşul her zaman doğruysa döngü sonsuz çalışır, ancak break ile döngüden çıkılabilir.

Örnek:

int i = 0;

do
{
    Console.WriteLine($"i: {i}");
    i++;

    if (i == 10)
    {
        break; // 10 olduğunda döngüden çık
    }
} while (true);

Çıktı:

i: 0
i: 1
i: 2
i: 3
i: 4
i: 5
i: 6
i: 7
i: 8
i: 9

8. Matematiksel İşlemler Örneği

Bir sayının faktöriyelini do-while ile hesaplama:

Örnek:

int sayi = 5;
int faktoryel = 1;

do
{
    faktoryel *= sayi;
    sayi--;
} while (sayi > 0);

Console.WriteLine($"Faktöriyel: {faktoryel}");

Çıktı:

Faktöriyel: 120

Sonuç

C# dilinde do-while döngüsü, özellikle kullanıcıdan veri alma, menü yapıları veya en az bir kez çalışması gereken işlemler için kullanışlı bir araçtır. Döngünün en az bir kez çalışması garanti olduğu için, bu tür işlemlerde do-while döngüsü tercih edilir. Bu döngüyü kullanırken doğru koşulları belirlemek ve gerekirse döngüyü sonlandırmak için break gibi kontrol yapılarından faydalanabilirsiniz.