C# programlama dilinde operatörler, değişkenler ve değerler üzerinde işlem yapmak için kullanılır. Operatörler, temel aritmetik işlemlerden karşılaştırma ve mantıksal işlemlere kadar geniş bir kullanım alanı sunar. C# operatörleri, işlevlerine göre birkaç ana gruba ayrılır:
1. Aritmetik Operatörler
Bu operatörler matematiksel işlemler için kullanılır.
| Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
|---|---|---|---|
+ | Toplama | 5 + 3 | 8 |
- | Çıkarma | 5 - 3 | 2 |
* | Çarpma | 5 * 3 | 15 |
/ | Bölme | 10 / 2 | 5 |
% | Mod (Kalan) | 10 % 3 | 1 |
Örnek:
int a = 10;
int b = 3;
Console.WriteLine(a + b); // Çıktı: 13
Console.WriteLine(a - b); // Çıktı: 7
Console.WriteLine(a * b); // Çıktı: 30
Console.WriteLine(a / b); // Çıktı: 3
Console.WriteLine(a % b); // Çıktı: 1
2. Karşılaştırma Operatörleri
Karşılaştırma operatörleri, iki değeri karşılaştırarak bool (doğru/yanlış) sonuç döner.
| Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
|---|---|---|---|
== | Eşittir | 5 == 3 | false |
!= | Eşit Değil | 5 != 3 | true |
> | Büyüktür | 5 > 3 | true |
< | Küçüktür | 5 < 3 | false |
>= | Büyük Eşittir | 5 >= 5 | true |
<= | Küçük Eşittir | 3 <= 5 | true |
Örnek:
int x = 5;
int y = 10;
Console.WriteLine(x == y); // Çıktı: False
Console.WriteLine(x != y); // Çıktı: True
Console.WriteLine(x > y); // Çıktı: False
Console.WriteLine(x < y); // Çıktı: True
3. Mantıksal Operatörler
Mantıksal operatörler, birden fazla koşulu birleştirmek için kullanılır.
| Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
|---|---|---|---|
&& | VE (And) | true && false | false |
| ` | ` | VEYA (Or) | |
! | DEĞİL (Not) | !true | false |
Örnek:
bool kosul1 = true;
bool kosul2 = false;
Console.WriteLine(kosul1 && kosul2); // Çıktı: False
Console.WriteLine(kosul1 || kosul2); // Çıktı: True
Console.WriteLine(!kosul1); // Çıktı: False
4. Atama Operatörleri
Değişkenlere değer atamak veya mevcut değerlerini değiştirmek için kullanılır.
| Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
|---|---|---|---|
= | Değer Atama | x = 5 | x: 5 |
+= | Toplayıp Ata | x += 3 | x: 8 |
-= | Çıkarıp Ata | x -= 3 | x: 2 |
*= | Çarpıp Ata | x *= 2 | x: 10 |
/= | Bölüp Ata | x /= 2 | x: 5 |
%= | Mod Alıp Ata | x %= 3 | x: 2 |
Örnek:
int z = 5;
z += 3; // z = z + 3
Console.WriteLine(z); // Çıktı: 8
z *= 2; // z = z * 2
Console.WriteLine(z); // Çıktı: 16
5. Birleştirme Operatörü
String ifadeleri birleştirmek için kullanılır.
| Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
|---|---|---|---|
+ | Metin Birleştirme | "Merhaba " + "Dünya" | "Merhaba Dünya" |
Örnek:
string ad = "Ali";
string mesaj = "Merhaba " + ad;
Console.WriteLine(mesaj); // Çıktı: Merhaba Ali
6. Artırma ve Azaltma Operatörleri
Bu operatörler, bir değişkenin değerini bir artırır veya azaltır.
| Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
|---|---|---|---|
++ | Artırma | x++ veya ++x | x: x+1 |
-- | Azaltma | x-- veya --x | x: x-1 |
Örnek:
int sayi = 5;
Console.WriteLine(sayi++); // Çıktı: 5 (Sonra artırır)
Console.WriteLine(sayi); // Çıktı: 6
Console.WriteLine(++sayi); // Çıktı: 7 (Önce artırır)
7. Bit Düzeyinde Operatörler
Bit düzeyinde işlemler için kullanılır.
| Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
|---|---|---|---|
& | VE (And) | 5 & 3 | 1 |
| ` | ` | VEYA (Or) | `5 |
^ | Özel VEYA (XOR) | 5 ^ 3 | 6 |
~ | Tersleme (Not) | ~5 | -6 |
<< | Sol Kaydırma | 5 << 1 | 10 |
>> | Sağ Kaydırma | 5 >> 1 | 2 |
Örnek:
int a = 5; // 0101
int b = 3; // 0011
Console.WriteLine(a & b); // Çıktı: 1 (0001)
Console.WriteLine(a | b); // Çıktı: 7 (0111)
Console.WriteLine(a ^ b); // Çıktı: 6 (0110)
8. Koşul Operatörü (Ternary Operator)
Tek satırda bir koşulu kontrol etmek için kullanılır.
| Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
|---|---|---|---|
?: | Koşul Durumuna Göre Değer | x > 5 ? "Evet" : "Hayır" | "Evet" |
Örnek:
int sayi = 10;
string sonuc = (sayi > 5) ? "Büyük" : "Küçük";
Console.WriteLine(sonuc); // Çıktı: Büyük
Sonuç
Operatörler, C# dilinin temel taşlarından biridir ve programların doğru çalışmasını sağlar. Aritmetik, karşılaştırma, mantıksal ve bit düzeyinde operatörlerin yanı sıra koşul ve artırma-azaltma gibi operatörler de programların kontrolünü sağlar. Operatörlerin kullanımı, daha karmaşık mantıkların ve algoritmaların oluşturulmasında büyük kolaylık sunar.